آواها و کنش های تکرار پذیر

بررسی ادبی متل کک به تنور

متل کک به تنور از گونه متل هایی است که بیشتر بر ساخت زبان استوار است. این متل با دوستی یک کک و مور آغاز می شود .

کک که امروزه در زندگی شهر نشینی کمتر وجود دارد، روزگاری بخشی از گرفتاری روستاییان بود . این حشره ی گزنده که سبب ازار کودکان و بزرگسالان بوده و در بستر و لباس آن ها جا می گرفته ، بیش از هر چیزی در آتش تنور سوزانده می شده است .

مایه افتادن کک در تنورها تصادفی نیست . مور که دوست کک است ، با افتادن او در تنور خاک تنور را به سر می ریزد که کلاغ از راه می رسد . نخستین پرسش ساخ تار تو در توی متل را نمایان می کند . از این پس زنجیره ای از موجودات در پی هم می آیند و هر بار جمله ی پرسش آغازین گسترده تر می شود.

آواها و کنش های تکرار پذیر نشان می دهد که درگیر کردن کودک به قصد زبان آموزی است . آهنگ واژه ها ، ملموس بودن واژه های به کار گرفته شده هم چون کلاغ ، مور ، درخت ، تنور، گندم ، آب گل آلود ، که بارها و بارها تکرار می شود ، سیلی از واژه ها را به دنیای کودک می ریزد.

کودک هم می آموزد و هم از آهنگ و وزن واژه های به هم آمیخته لذّت می برد .

هر چه متل جلوتر می رود فشردگی واژه ها و آمیختگی آن ها بیشتر می شود . این فشردگی با توانایی شناختی کودک که حرکت از کم و کوچک به زیاد و زیادتر است ، هماهنگ است .

در پایان متل بیشتر اندازه از واژ ها و در آمیختگی وزنی و آهنگی به کودک ارائه می شود و بار دیگر بی ارزشی کک به مخاطب یادآوری می شود .

در سرتاسر متن بی معنایی حاکم است و در پایان سرزنش به آدمی که برای هر کسی ، هر کاری بایسته نیست .

تاریخ ادبیات کودکان ایران

ادبیات شفاهی و دوران باستان – صفحه ۵۶

محمد هادی محمدی – زهراره قایینی